هیپوگلیسمی به حالتی گفته میشود که سطح قند خون (گلوکز) در بدن به طور غیرطبیعی پایین میآید. قند خون منبع اصلی انرژی برای بدن است و کاهش آن میتواند مشکلات جدی برای سلامت به وجود آورد. این مقاله به بررسی علل، علائم و روشهای درمان هیپوگلیسمی میپردازد.
هیپوگلیسمی میتواند به دلایل مختلفی بروز کند. مهمترین علل شامل موارد زیر است:
1. داروهای دیابت: شایعترین علت هیپوگلیسمی، مصرف داروهای کاهنده قند خون مانند انسولین و سایر داروهای خوراکی دیابت است. این داروها میتوانند باعث کاهش شدید قند خون شوند، بهویژه اگر به درستی مصرف نشوند.
2. تغذیه نامناسب: عدم مصرف کافی غذا یا تأخیر در وعدههای غذایی میتواند منجر به افت قند خون شود. این مسئله در افراد دیابتی که داروهای کاهنده قند مصرف میکنند، بیشتر به چشم میخورد.
3. ورزش شدید: فعالیتهای بدنی بیش از حد میتواند باعث کاهش سریع قند خون شود، به خصوص اگر بدون مصرف مناسب کربوهیدرات انجام شود.
4. اختلالات هورمونی: برخی اختلالات هورمونی مانند نارسایی غده آدرنال یا کمکاری تیروئید میتوانند باعث هیپوگلیسمی شوند.
5. بیماریهای کبدی: مشکلات کبدی مانند هپاتیت یا سیروز میتوانند موجب کاهش تولید گلوکز توسط کبد و در نتیجه افت قند خون شوند.
علائم هیپوگلیسمی میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و شامل موارد زیر است:
· عرق کردن: تعریق بیش از حد یکی از علائم اولیه هیپوگلیسمی است.
· لرزش: لرزش دستها و بدن به دلیل کاهش قند خون رخ میدهد.
· سرگیجه و سردرد: کاهش قند خون میتواند باعث سرگیجه و سردرد شود.
· گیجی و ناتوانی در تمرکز: کمبود گلوکز میتواند منجر به مشکلات شناختی و تمرکز شود.
· تپش قلب: هیپوگلیسمی میتواند باعث افزایش ضربان قلب شود.
· ضعف و خستگی: احساس ضعف و خستگی شدید نیز از نشانههای هیپوگلیسمی است.
· گرفتگی عضلات: کاهش قند خون ممکن است باعث گرفتگی و درد عضلات شود.
· بیهوشی: در موارد شدید، هیپوگلیسمی میتواند به بیهوشی یا حتی کما منجر شود.
درمان هیپوگلیسمی بسته به شدت و علت آن متفاوت است. در اینجا برخی از روشهای عمومی درمان هیپوگلیسمی بیان شده است:
· مصرف سریع کربوهیدراتها: در صورت بروز علائم هیپوگلیسمی، مصرف فوری مواد غذایی حاوی قند ساده مانند آبمیوه، شکلات یا قرصهای گلوکز میتواند به سرعت سطح قند خون را افزایش دهد.
· وعدههای غذایی منظم: مصرف منظم وعدههای غذایی کوچک و پرکربوهیدرات میتواند از افت قند خون جلوگیری کند.
· پایش قند خون: افرادی که در معرض هیپوگلیسمی هستند، باید به طور منظم قند خون خود را اندازهگیری کنند تا از بروز افت قند خون جلوگیری کنند.
· تنظیم داروهای دیابت: پزشک ممکن است دوز داروهای دیابت را تنظیم کند تا خطر هیپوگلیسمی کاهش یابد.
· اجتناب از مصرف الکل: الکل میتواند باعث افت قند خون شود، به خصوص اگر با معده خالی مصرف شود. بنابراین، افراد مستعد هیپوگلیسمی باید از مصرف الکل پرهیز کنند.
· آموزش به بیمار و خانواده: افراد دیابتی و خانوادههای آنها باید آموزشهای لازم را در مورد علائم و درمان هیپوگلیسمی دریافت کنند تا در صورت بروز علائم، به موقع اقدام کنند.
هیپوگلیسمی یک وضعیت جدی است که نیاز به توجه و مدیریت دارد. شناخت علائم و علل هیپوگلیسمی و اتخاذ روشهای مناسب برای پیشگیری و درمان آن میتواند به حفظ سلامت و جلوگیری از بروز مشکلات جدی کمک کند. در صورت بروز علائم هیپوگلیسمی، مشاوره با پزشک و دریافت راهنماییهای لازم اهمیت زیادی دارد.
به نقل از: ghodadonline.ir